Theo Hiệp hội BĐS Tp.HCM (HoREA), riêng Tp.HCM hiện đã có khoảng 500 dự án đang bị đóng băng, chưa thể khai thác. Đây là gánh nặng cho các chủ đầu tư, ngân hàng và của cả nền kinh tế.

Những dự án nằm trong tình trạng "trùm mền" do nhiều nguyên nhân, như dự án vướng bồi thường giải tỏa, đang thế chấp tại ngân hàng, chủ dự án không đủ năng lực triển khai, chưa đóng tiền sử dụng đất…

Khối tài sản khổng lồ "ngủ đông"

Đơn cử, dự án PetroVietnam Landmark tại quận 2 khi xây dựng được khoảng 80% thì ngừng thi công và “trùm mền” trong nhiều năm.

Ngoài ra, không ít dự án nằm ngay vị trí đắc địa cũng bất động nhiều năm và bị chỉ trích là làm xấu xí bộ mặt của thành phố. Chẳng hạn như dự án cao ốc văn phòng và căn hộ cao cấp DBTower trên đường Điện Biên Phủ, quận Bình Thạnh. Được khởi công từ năm 2010, đến giữa năm 2012, công trình đã đổ xong phần sàn thô và dừng thi công cho đến nay.

Tương tự, nằm trên phố đi bộ Nguyễn Huệ, dự án BIDV Tower có diện tích 2.724 m2 đã được phê duyệt xây dựng. Tòa nhà này được quy hoạch cao tới 40 tầng nhưng đã án binh bất động hơn 8 năm và hiện trở thành bãi giữ xe.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM cho rằng, với nghị quyết xử lý nợ xấu của Quốc hội và sự nỗ lực của các doanh nghiệp, hàng trăm dự án sẽ có cơ hội được hồi sinh và tạo ra giá trị sử dụng, giá trị gia tăng với nền kinh tế.

Thời gian qua có không ít dự án rơi vào cảnh “trùm mền”. Ảnh: HTD

Ông Châu cũng đưa ra phân tích, điều này vừa giúp nền kinh tế giải quyết được cục máu đông nợ xấu, vừa đem đến một nguồn cung nhà đất dồi dào mà phần lớn là các sản phẩm vừa túi tiền. Khi nguồn cung tăng lên, tính cạnh tranh sẽ cao hơn, kéo theo giá cả, tiện ích, thiết kế sẽ đạt được điểm cân bằng và người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi”.

Có quan điểm tương tự, chuyên gia tài chính Bùi Quang Tín đánh giá. việc khơi thông 500 dự án “trùm mền” mang lại những mặt tích cực ai cũng nhìn thấy. Đó là sẽ tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước và các ngân hàng, tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay. Từ đó tác động ngược lại đến chính sách tiền tệ, giúp lạm phát ổn định, tỷ giá ổn định và tăng trưởng GDP thực chất hơn.

Ông Tín cũng cho biết thêm, nếu chỉ chờ vào những doanh nghiệp nội thì việc khơi thông cục máu đông này khó mà tiến hành nhanh chóng được. Bởi các doanh nghiệp BĐS trong nước hiện có nguồn lực còn yếu, khi mà nguồn vốn chủ yếu dựa vào vốn vay ngân hàng. Trong khi đó, chính các ngân hàng cũng đang chịu sức ép khi chỉ vài tháng nữa là quy định tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung hạn và dài hạn sẽ giảm xuống mức 40%. Khi đó, ngân hàng sẽ giảm cho vay với các dự án.

Chật vật để hồi sinh

Rất nhiều người kỳ vọng, sau khi nghị quyết về xử lý nợ xấu của Quốc hội được triển khai vào thực tế, nguồn tiền khổng lồ đang chất đống trong các dự án đóng băng sẽ sinh lời. Tuy nhiên, bà Trần Thị Cẩm Tú, Tổng Giám đốc Công ty BĐS Eximland nhận định, để giải quyết hết những nhập nhằng giữa nợ cũ - nợ mới và đến khi tung sản phẩm ra thị trường sẽ mất rất nhiều thời gian và không hề dễ dàng. Bởi ngoài vấn đề về thủ tục, chi phí để vực dậy một dự án “chết lâm sàng” là không hề nhỏ nên chủ đầu tư mua lại dự án “trùm mền” còn cần có tiềm lực tài chính mạnh.

Đồng tình với quan điểm này, chuyên gia tài chính Bùi Quang Tín cho rằng, để giải quyết một cách hiệu quả, cần phân loại nhỏ ra xem 500 dự án “trùm mền” do những nguyên nhân nào. Nghĩa là không thể đưa ra một cơ chế chung để áp dụng cho toàn bộ các dự án mà cần phân nhóm cụ thể. Chẳng hạn, dự án tranh chấp, bị vướng về pháp lý, do nhà đầu tư thiếu năng lực tài chính hay xây dựng không đúng giấy phép.

“Từ đó, các cơ quan quản lý cần ngồi lại với doanh nghiệp và ngân hàng để tìm cách tháo gỡ khó khăn. Qua đó tạo điều kiện cho những dự án bị đóng băng được tái khởi động bằng những giải pháp như khoanh nợ, giãn nợ, giảm lãi, miễn lãi”, ông Tín đưa ra gợi ý.

Tương tự, Tổng Giám đốc Bến Thành Land Nguyễn Cao Trí cho hay, ngay cả những dự án đang xây dựng mà còn khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn thì những dự án ngủ đông càng khó được ưu tiên vay vốn từ phía ngân hàng. Do đó, cần phải có một làn sóng mua bán sáp nhập những chủ đầu tư thực sự có năng lực nếu muốn rã băng cho những dự án “đắp chiếu”. Đồng thời, cần phải có những cơ chế chính sách riêng về thủ tục, vay vốn... cho những dự án này.